- Ölen canlıların kemik, iskelet vb. sert ve dayanıklı kısımları veya bu canlıların izleri üzerlerinin zamanla tortularla kaplanması sonucu sertleşir ve taşlaşarak fosiler oluşur.
- Fosiller, milyonlarca yıllıktır. 3-5 yıllık kalıntılar fosil değildir.
- Fosiller: kayaçların, buzulların ve ağaç reçinelerinin içinde bulunabilir.
- Hayvan fosili, bitki fosili, tek hücreli fosili, bakteri/mikrop fosili olabilir.
- Fosiller yüksek basıncın etkisiyle fosil yakıtlarına (petrol, doğalgaz, kömür vs.) dönüşebilir.
- Fosilleri inceleyen bilim dalına "paleontoloji", inceleyen kişiye "paleontolog" denir.
Fosilleşme Olması İçin:
- Canlıların yumuşak dokuları fosilleşmez.
- Ölen her canlı fosilleşmez. Milyonlarca yıl boyunca çürümeden kalması lazım.
- Bakteriler ölen canlıları çürüttüğü için, fosilleşme olması için bakterinin olmaması gerekir.
- Fosilleşme her koşulda oluşmaz, sadece özel koşullarda olur. Sabit ısı fosilleşme için gereklidir.
Fosilleşme Aşamaları:
- Canlı ölür.
- Ölen canlının üzeri toprakla veya çamurla (tortul tabakayla) kaplanır.
- Ölen canlının yumuşak dokuları çürür.
- Oluşan boşluklara su ve mineraller dolar.
- Ölen canlının üzerindeki tabakanın kalınlığı artar.
- Ölen canlının kalıntısı (çürümeyen kemik, diş, boynuz vs.) sertleşerek kayaç halini alır ve fosil oluşur.
Bazı Fosil Örnekleri:
- Dinazor kemikleri.
- Kayaçların içindeki katılaşmış sinek, böcek kalıntıları.
- Dinazorların ayak izleri.
Fosil Olmayanlara Örnekler:
- Hayvanların sıvı atıkları.
- Yemek atıkları.
Fosillerden Öğrenebildiklerimiz:
- Geçmişte yaşamış ama bugün yaşamayan canlılar hakkında ilgi verir.
- Ölen canlının şekli, kemik yapısı, beslenme şekli, sayısı (nüfusu) vs. hakkında bilgi verir.
- Ölen canlının bulunduğu iklim, bölge (arazi), canlı çeşitliliği hakkında bilgi verir.
- Fosilin bulunduğu bölge hakkında (kara mı/deniz mi, ormanlık mı/kurak mı vs.) bilgi verir.
- Ölen canlının içinde bulunduğu kayacın yaşı hakkında bilgi verir.
- Üst katmandaki fosiller, alt katmandaki fosillerden daha gençtir.