Hücrelerde Mayoz Bölünme

Yumurta hücresi dişi üreme hücresi, sperm ise erkek üreme hücresidir. Bu yumurta ve sperm hücrelerinin oluşması mayoz bölünme sayesinde gerçekleşir.Yumurta ve sperm hücrelerinin birleşmesi sonucu zigotun oluşması ile yeni bir canlının oluşması eşeyli üremedir. Eşeyli üreyen dişi ve erkek üreme hücrelerinin oluşmasını sağlayan olay ise mayoz bölünmedir. Mayoz bölünme sadece diploid(2n) kromozomlu üreme ana hücrelerinde görülür. Mayoz bölünme sonucu 4 yeni üreme hücresi oluşur. Bu hücrelerin kromozom sayısı üreme ana hücresinin yarısı kadardır. Her üreme ana hücresi sadece bir kez mayoz bölünme geçirebilir. Kromozom sayısının yarıya inmesi aslında nesiller boyu kromozom sayısının aynı kalmasını sağlar. Çünkü oluşan sperm ve yumurta hücreleri, döllenme denilen bir olay sonucu birleşir ve zigot hücresini oluşturur. Mesela insanların kromozom sayısı 46'dır. Mayoz bölünme sonucu ise bu yarıya iner ve 23 olur. Sonra döllenme ile sperm ve yumurta hücreleri birlerşir ve 23 + 23 = 46 hücreli bir zigot hücresi oluşur. Mayoz bölünme sonucu oluşan üreme hücreleri oluşan hücre ile aynı kalıtsal özelliklere sahip değildir. Çünkü mayoz bölünme sırasında parça değişimi (crossing-over) olayı gerçekleşir. Parça değişimi sırasında dişi ve erkekten gelen aynı karakter üzerinde etkili olan homolog kromozomlar birbirleriyle parçalarının bir kısmını değiştirir. Böylece farklı kalıtım maddeleri oluşmuş olur. Mayoz bölünme Mayoz - 1 ve Mayoz - 2 olarak iki aşamada gerçekleşir. Çünkü önce üreme ana hücresinden 2 sonra bu oluşan hücrelerden de ikişer tane daha oluşur ve toplamda 4 hücre olmuş olur. Önce, hücre bölünmesi için gerekli olan hazırlıklar yapılır ve kalıtım maddesi eşlenerek iki katına çıkar. Daha sonra homolog kromozomlar biribiri üzerinde kıvrılır. Ardından homolog kromozmlar arasında parça değişimi gerçekleşir. Sonra metafaz evresine benzer şekilde kromozomlar hücrenin ortasına dizilir. Ardından Homolog kromozomlar karşılıklı kutuplara çekilir. Böylece kromozom sayısı yarıya inmiş olur ve ardından sitoplazma bölünmesi gerçekleşerek "n" kromozomlu iki hücre oluşur. Ardından mitoz bölünme evrelerine benzeyen Mayoz - 2 başlar. Mayoz - 2'de ilk olarak kromozomlar hücrenin ortasına dizilir. Sonra karşılıklı kromatitler birbirinden ayrılır ve karşılıklı kutuplara çekilir. Bu evrede kromozom sayısı sabit kalır. Son olarak da yine sitoplazma bölünmesi gerçekleşerek toplamda 4 yeni hücre oluşmuş olur.