Skip to main content

DNA, Gen ve Nükleotitler

Canlılara ait özellikler DNA adı verilen kalıtım maddesinin üzerindeki genlerde belirlenir. Bir özelliği temsil eden ve bu karakterin sonraki nesillerine aktarılmasını sağlayan DNA parçasına gen adı verilir. Mesela zürafaların uzun boylu olmasını DNAsındaki genler belirler. Zaten bu yüzden her canlı ve her insan birbirinden farklıdır. Mesela bazı insanlar uzun boyulu, bazıları kısa boyludur, veya kedilerin kuyruğu vardır bizim yoktur...
DNA Molükülünün Yapısı
Öncelikle nükleotit nedir onu öğrenelim: Nükleotit = Fosfat + Şeker + Organik Baz
Öğreneceğimiz 4 adet organik baz vardır:
- Adenin Bazı (A)
- Timin Bazı (T)
- Guanin Bazı (G)
- Sitozin Bazı (C)
Baz, şeker ve fosfat birleşerek nükleotitleri, nükleotitler de birleşerek DNA zincirini oluşturur. Bir DNAda iki adet zincir vardır. Bu zincirler nükleotitlerden oluşur. Bu iki DNA zinciri kıvrımlı bir şekilde öbürünü sarar ve her bir düğümüne gen denir.
Bir DNA molükülünde daima Adenin ile timin, guanin ile de sitozin bazları eşleşir.(A = T & G = C)
Nükleotit sayısı = Şeker sayısı = Fosfat sayısı = Baz sayısı
Yani bir DNA molükülünde 100 şeker, 100 fosfat ve 100 baz varsa nükleotit sayısı da 100dür. Başka bir örnek; bir DNA molükülünde 500 sitozin ve 100 adenin bazı varsa nükleotit sayısı kaçtır? Öncelikler bazları eşleyelim. Sitozin, guanin ile eşleşir yani 500 daha guanin vardır. Adenin ise timin ile eşleşir, yani 100 adet de timin vardır. Hepsini topladığımızda 1200 çıkar. DNA molükülünü oluşturan nükleotitlerin sıralanışı ve sayısı birbinden farklıdır. Bu nedenle her canlının özellikleri farklıdır.
Kromozom, DNAlardan meydana gelmiştir. Tüm bu kromozom, DNA ve gen hücredeki çekirdekte bulunur.