Coğrafi Keşifler

Osmanlı Devleti’nin Akdeniz’deki önemli ticaret yollarını ele geçirmesiyle Avruplalıların 15. ve 16. yüzyıllarda yeni ticaret yollarının bulunması için başlattıkları yeni yerlerin, kıtaların ve ticaret yollarının keşfine çoğrafi keşifler denir.

Kaşif	Tarih	Ülke	Keşif / Olay
Bartelmi Diaz	1487	Portekiz	Ümit Burnu’nun keşfedilmesi
Kristof Kolomb	1492	İspanya	Amerika’daki Bahama adalarına ulaşmıştır, ancak burayı Hindistan sanmıştır.
John Kabot	1497	İngiltere	Kanada ve Hudson körfezinin keşfedilmesi
Vasko Dö Gama	1498	Portekiz	Bartelmi’nin gittiği Ümit Burnu’nun daha da ilerisine giderek Hindistana ulaşmıştır.
Ameriko Vespuçi	1507	İspanya	Kolomb’un Hindistan sandığı yerin yeni bir kıta olduğunu farketmitir. Bu sebeple kıtaya ismi verildi.
Macellan & Del Kano	1519	Portekiz	İlk Dünya seferini yaparak, Dünya’nın yuvarlak olduğunu ispatlamışlardır.

Coğrafi Keşiflerin Nedenleri

1. - Pusula’nın icat edilmesi


2. -Gemilerin okyanusların şiddetli dalgalarına ve diğer olumsuz hava koşullarına karşı dayanıklı hale getirilmesiyle uzun seferler yapılabilmesi


3. - Maatbanın icadıyla coğrafi ve bilimsel bilgilerin öğrenilmesi ve kaşiflerin dünyayı keşfetme isteği


4. - Akdeniz’de ve diğer bölgelerdeki önemli ticaret yollarının Osmanlı ve diğer müslüman devletlerin elinde olması


5. - Doğu’nun ve Amerika’nın zenginliklerini ele geçirmek isteyen önemli kralların coğrafi keşiflere teşvik etmesi


6. - Avrupalıların hristiyanlık dinini yaymak istemeleri


7. - Doğu’daki devletlere elçi olarak gönderilenlerin buradaki değerli madenleri ve kaynakları görmesi ve diğer Avrupalılara söylemesi

Coğrafi Keşiflerin Sonuçları

1. - Sömrgecilik ortaya çıktı.


2. - Yeni ticaret yolları bulundu.


3. - Baharat ve İpek yolunda ticaret canlılığını kaybetti.


4. - Akdeniz limanlarının değeri düştü.


5. - Atlas okyanusu kıyısındaki limanların değeri arttı.


6. - Keşfedilen yerlerdeki madenler ve diğer zenginlikler Avrupa’ya taşındı.


7. - Önceleri zenginlik ölçütü toprak iken artık madenler oldu.


8. - Avrupa zenginleşti.


9. - Avrupa’da ticaretle uraşan “Burjuva sınıfı” ortaya çıktı.


10. - Gelir adaletsizliği başladı; zenginler çok zengin, fakirler çok fakir oldu.


11. - Akdeniz’deki ticaret yollarının değersizleşmesiyle Osmanlı Devleti gibi Akdeniz ticaretine bağlı devletler fakirleşti.


12. - Matbaanın icat edilmesiyle “İncil” daha fazla basıldı ve hristiyanlar kilisedeki rahiplerin ve Papa’nın onlara söyledekileri şeylerin İncil’de olmadığını farkettiler. Bu sebeple Papa’ya olan güven sarsıldı.


13. - Yeni kıtalar, hayvanlar ve bitkiler tanınmış oldu.

Çoğrafi Keşiflerin Osmanlı Devleti’ne Etkisi ve Aldığı Önlemler

Çoğrafi keşiflerden en çok etkilenen devletlerden biri de Osmanlı Devleti’ydi. Çünkü coğrafi keşiflerle beraber Osmanlı Devleti’nin gelir kaynaklarının çoğu değersizleşti. Osmanlı Devleti’nin hakim olduğu Baharat ve İpek yolları önemini yitirdi, Akdeniz’deki limanlar değersizleşti. Osmanlı Devleti’nin ileride yıkılmasının sebeplerinden biri de bu olacaktı. Çünkü Osmanlı Devleti bu durumu önlemek için diğer devletlere kapitülasyonlar vermişti. Daha sonra bu imtiyazlar devleti zora sokacaktı. Osmanlı Devleti de çoğrafi keşiflere katılmak istese de gemileri okyanuslara çok dayanıklı olmadığı için bu gerçekleşememiştir. Osmanlı Devleti, İspanyollarla Akdeniz’de ve Portekizlilerle Hint deniz savaşı yapılmıştır ancak başarılı olunamamıştır. Bu durumu gören halk, Osmanlı’da “Celali İsyanları”nı çıkarmıştır. Osmanlı Devleti Süveyş Kanalı ile Don Volga projesiyle ticaretini yeniden canlandırmak istemiştir.