- 1) İç çekirdek
- 2) Dış çekirdek
- 3) Manto
- 4) Yer kabuğu
Yer kabuğu Dünya'nın en dış katmanıdır. Bütün canlılar yer kabuğu üzerinde yaşar. Elmanın kabuğuna benzer şekilde, yer kabuğu da diğer katmanlara göre oldukça incedir. Dağlık alanlarda yerkabuğu kalındır ama derin okyanusların olduğu yerlerde incedir.
Yer kabuğu kırıldığında yeryüzüne çıkan akıcı magmaya "lav" denir.
Yer kabuğunu oluşturan öğelere örnekler:
- Dağlar, denizler, göller, nehirler, ovalar ...
- Sünger taşı, mermer taşı, tebeşir...
Kayaçlar
- Yer kabuğunun ana yapısını ve büyük bölümünü kayaçlar oluşturur. Yani yer kabuğu kayaçlardan oluşur.
- Kaya, taş, toprak ve benzeri oluşumların tamamına "kayaç" denir.
- Kayaçların yapısında çeşitli mineraller ve organik maddeler bulunur.
- Kayaçlar, tek tip mineralden oluşmak zorunda değildir.
- Kayaçlar, farklı minerallerden oluştuklarından farklı renk ve şekillerde olurlar.
- Kayaçların yapısında "fosil" bulunabilir.
- Kayaçlar oluşum aşamaları, içerdikleri mineraller ve yapıları bakımından birçok farklılık gösterirler.
- Kayaçlar birbirlerinden farklıdır. Kayaçları birbirlerinden farklılaştıran "mineraller"dir.
- Kayaç Örnekleri: Granit, mermer, kireç taşı, tebeşir, alçı, kömür, sünger taşı vb.
- Kayaç Olmayanlar: Bitkiler, hayvanlar, odun (masa, sandalye vs.), insanlarca üretilen her türlü eşya
- Kayaçlar: sertliklerine, ufalanabilirliklerine, boşluklu yapılarına, renklerine ve parlaklıklarına göre sınıflandırılabilirler.
Mineraller
- Kayaçların içerisinde mineraller bulunur.
- Kuvars: Dijital saatlerde kullanılır.
- Sofra tuzu, kaya tuzu (halit): Yemeklerde kullanılır.
- Talk: Pudra yapımında kullanılır.
- Alçı taşı: Tebeşir yapımında kullanılır.
- Grafit: Kurşun kalemdeki siyah maddedir.
- Kuvars: Kumtaşını oluşturur.
- Granit: (Mermer gibi) Yüzey döşemelerinde, mutfak/banyo tezgahlarında kullanılır.
- Kireç taşı: Çimento yapımında kullanılır.
- Kil: Çanak, çömlek, testi vs. yapımında kullanılır.
Madenler
- Yapısında önemli oranda mineral içeren kayaçlara "maden" denir.
- Ekonomik değeri olan minerallere ise "maden" denir.
- Tüm kayaçlar maden olmak zorunda değildir.
Sıralama
- Yer Kabuğu > Kayaçlar > Mineraller > Madenler
- Kayaçlar > Kayalar > Taşlar > Çakıllar > Kum